Polska bardziej przedsiębiorcza

Wstęp

W 2019 r. prawie 80 proc. Polaków uważało, że własna firma to dobry sposób na karierę, a osobom, które założyły własne firmy i odniosły sukces, należy się uznanie. Czy i jak pandemia to zmieni?

Materiał promocyjny ukazał się w „Pulsie Biznesu” 14 grudnia 2020 r.

Z raportu „Global Entrepreneurship Monitor” przygotowanego przez PARP wspólnie z Uniwersytetem Ekonomicznym w Katowicach wynika też, że aż 87 proc. Polaków pozytywnie oceniało warunki do założenia firmy w Polsce, to znacznie powyżej średniej europejskiej. Według „Raportu o stanie sektora MŚP w Polsce” liczba przedsiębiorstw w 2018 r. przekroczyła 2,1 mln, generując prawie trzy czwarte polskiego PKB. Liczba pracujących w sektorze przedsiębiorstw zbliżyła się w tym czasie do 10 mln. Co piąte polskie przedsiębiorstwo wdraża innowacje. Duży wpływ na te wskaźniki ma działalność PARP jako operatora unijnych programów wsparcia, a także funduszy z polskiego budżetu i innych źródeł międzynarodowych.

PARP wspiera biznes na każdym etapie rozwoju od pomysłu po rozwój, ekspansję na rynki zagraniczne, reorganizację czy w końcu sukcesję. Świadczy o tym liczba i różnorodność projektów, które uzyskały dofinansowanie w ciągu ostatnich 20 lat. Dzięki nim powstały hale produkcyjne, laboratoria, zakupiono nowoczesne wyposażenie, a także prowadzono działalność badawczo-rozwojową, komercjalizowano wyniki badań, wspierano wykorzystanie wzornictwa w firmach, tworzono strategie ekspansji zagranicznej, promocji marek, programy rozwoju start-upów czy programy podnoszenia potencjału kapitału ludzkiego. W efekcie skrzydła rozwinęły tysiące polskich firm.

Z kolei dziś w dobie perturbacji gospodarczych wywołanych przez pandemię C0VID-19 przedsiębiorcy mogą również liczyć na szybką i sprawną pomoc kierowaną do firm, które znalazły się w trudnej sytuacji.

Coraz więcej innowacji

Fundusze, które trafiają do polskich firm z programów prowadzonych przez PARP, wspierają w dużej mierze działalność proinnowacyjną. Jak wynika z „Monitoringu innowacyjności polskich przedsiębiorstw” prowadzonego przez PARP, na innowacjach opiera się 30 proc. przedsiębiorstw, w tym 29 proc. mikroprzedsiębiorstw i 39 proc. małych firm. Ponad 43 proc. badanych podało, że dzięki innowacjom pozyskało nowych klientów i wzmocniło markę, 37 proc. zanotowało wzrost sprzedaży, a 33 proc. zwiększony zysk netto.

Tylko w obecnej perspektywie finansowej UE Agencja wsparła prawie 5,9 tys. innowacji w MŚP kwotą ponad 5,5 mld zł. Większość w ramach programów „Bony na innowacje” i „Badania na rynek”. Do polskich MŚP w formie Bonów trafiło już prawie 264,5 mln zł. Co ciekawe, pandemia zwiększyła zainteresowanie działaniem od marca br. przedsiębiorcy złożyli prawie 1 tys. wniosków o dofinansowanie. Z kolei 3,3 mld zł trafiło do firm z największego programu wsparcia innowacji realizowanego przez PARP – „Badania na rynek”. Firmy otrzymały także ponad 250 mln zł na profesjonalne wzornictwo. Finansowanie innowacji przewidziano także w programie „Rozwój przedsiębiorczości i innowacje” Norweskiego Mechanizmu Finansowego na lata 2014-2021 z budżetem w wysokości 100 mln euro.

Pomoc na start

Na szczególne wsparcie mogą liczyć młode innowacyjne firmy. PARP wspomaga ich rozwój w programach inkubacji i akceleracji. Agencja wsparła dotychczas ponad 3 tys. start-upów. Największe programy dla początkujących przedsiębiorców w ofercie PARP to „Platformy startowe” i „Rozwój start-upów w Polsce Wschodniej” (POPW) z budżetem przekraczającym łącznie 500 mln zł, które dotąd pozwoliły rozwinąć się ponad 700 spółkom. Przyspieszenie rozwoju 400 start-upów pod skrzydłami większych firm umożliwiły warte ponad 133 mln zł „Programy Akceleracyjne”. Pilotaże „ScaleUp” oraz „Elektro ScaleUp”, które poprzedzały to działanie, pomogły w rozwoju ponad 300 młodych spółek.

W przyszłym roku PARP pomoże wzbogacić polski ekosystem start-upowy o kilkaset spółek w ramach programu „Poland Prize” z budżetem 60 mln zł. Dzięki pilotażowi z budżetem wynoszącym nieco ponad 19 mln zł w latach 2018-2020 swoje biznesy w Polsce założyło i rozwinęło 101 talentów technologicznych z zagranicy.

W tym roku Agencja rozszerzyła ofertę o działania propagujące innowacyjność w samorządach i sektorze publicznym. Chodzi o GovTech innoLAB, program wspierający samorządy w zamawianiu dostaw i usług opartych na nowych technologiach.

Zagraniczna ekspansja

PARP realizuje też programy zmierzające do zwiększenia eksportu produktów i usług oraz ekspansję polskich MŚP na rynkach międzynarodowych. W ciągu ostatnich sześciu lat Agencja wsparła kwotą prawie 800 mln zł ekspansję zagraniczną prawie 2 tys. polskich firm. Okazało się, że wybuch epidemii stał się impulsem do działań w tym zakresie dla wielu polskich spółek, czego dowodzi rekordowe zainteresowanie programem „Go to Brand”. Ponad 1,1 tys. firm otrzyma prawie 327 mln zł na promocję polskich marek na rynkach zagranicznych. Podobnie było w projekcie „Internacjonalizacja MŚP” dla przedsiębiorców ze wschodniej Polski szukających nowych rynków zbytu prawie 230 wniosków na łączną kwotę ponad 100 mln zł (o ponad 35 mln zł więcej niż rok wcześniej).

PARP nie tylko finansuje promocję rodzimych marek za granicą czy przygotowanie firm do ekspansji. W ramach Enterprise Europe Network największej na świecie sieci wspierającej internacjonalizację MŚP pomaga firmom w nawiązywaniu współpracy z partnerami z innych państw, umożliwiając udział w giełdach kooperacyjnych i wydarzeniach branżowych. W 2020 r. ponad 500 polskich firm odbyło niemal 900 spotkań z zagranicznymi partnerami. A to tylko część działań PARP, mających na celu wzmocnienie pozycji polskiego biznesu na arenie międzynarodowej.

Rozwój kompetencji i wiedza

Z programów zarządzanych przez PARP od 2000 r. do przedsiębiorców trafiło ok. 1,7 mld zł na rozwój kapitału ludzkiego. Pracownicy polskich MŚP korzystali ze szkoleń i doradztwa podnoszących kompetencje, m.in. w zakresie zamówień publicznych czy sukcesji w firmach rodzinnych. Od dwóch lat kolejni absolwenci Akademii Menadżera Innowacji udoskonalają proces zarządzania innowacjami w wielu polskich firmach. Już 3 tys. osób zdecydowało się na podnoszenie kompetencji zarządczych w ramach Akademii Menadżera MŚP.

W ofercie Agencji wsparcie znajdą też dla przedsiębiorcy, których biznesy znalazły się w kłopotach. Biznesowy come back mają ułatwiać szkolenia i doradztwo w programie „Nowy start”, a w połowie 2021 r. zostanie uruchomiony program „System wczesnego ostrzegania MŚP w okresowych trudnościach" będący kontynuacją projektu „Early Warning”. Chodzi o zapewnienie szkoleń i doradztwa, które wskażą im drogę do pokonania trudności i dalszego rozwoju.

W aktualne potrzeby przedsiębiorstw wpisuje się projekt szkoleniowo-doradczy „Kompetencje dla sektorów zadanie C0VID-19” efekt współpracy z Sektorowymi Radami ds. Kompetencji. Same Rady to część systemu działającego na rzecz dopasowania kompetencji pracowników do wymagań pracodawców w 17 branżach polskiej gospodarki jednego ze sztandarowych przedsięwzięć PARP w zakresie rozwoju kapitału ludzkiego.

Dostęp do wiedzy gwarantują liczne publikacje, raporty oraz webinaria. Eksperci Agencji są w bieżącym kontakcie z przedsiębiorcami. W 20 wideokonferencjach dla firm dotkniętych kryzysem C0YID-19 na temat rozwiązań tarczy anty kryzysowej wzięło udział ponad 20 tys. uczestników. Wcześniej PARP współorganizowała dwie edycje spotkań „Prawo do przedsiębiorczości” pokazujących, jak sięgać po wsparcie i korzystać z rozwiązań prawnych dla przedsiębiorców łącznie ponad 100 spotkań w całej Polsce, w których uczestniczyło prawie 8 tys. przedsiębiorców.

Programy w nowym roku

Na 2021 r. PARP przymierza się m.in. do naboru wniosków w ramach działania „Granty na eurogranty” oraz zamierza ogłosić kolejną edycję „Go to Brand” związaną z promocją rodzimych marek na wystawie EXPO w Dubaju. Kontynuowane będą nabory w ramach działania „Design dla przedsiębiorców” dla projektów na rzecz dostępności oraz w konkursie „Badania na rynek” z budżetem 500 mln zł. Dla firm ze wschodniej Polski zostanie ogłoszony kolejny konkurs „Internacjonalizacja MŚP”. Kontynuowane będą również nabory w konkursach „Wzór na konkurencję” oraz „Rozwój start-upów w Polsce Wschodniej”. W planach jest także kontynuacja naborów w ramach konkursu dotyczącego szkoleń i doradztwa wynikających z rekomendacji Sektorowych Rad ds. Kompetencji. PARP ma do rozdysponowania ponad 58 mln zł na zwiększenie wiedzy i kompetencji w kluczowych branżach. Agencja pracuje też nad uruchomieniem instrumentu pomagającego firmom w transformacji działalności z wykorzystaniem technologii cyfrowych.