System rad ds. kompetencji
Buduj kompetencje w swojej branży!
Aktualności
O systemie rad
System rad ds. kompetencji w Polsce to rozwiązanie służące budowaniu współpracy między biznesem, edukacją a administracją publiczną. Rady sektorowe współpracują z ministerstwami, agencjami rządowymi, instytucjami edukacyjnymi oraz organizacjami międzynarodowymi. Skupiają przedstawicieli różnych branż, pracodawców i instytucji edukacyjnych, analizują potrzeby rynku pracy i tworzą rekomendacje dotyczące kształcenia oraz doskonalenia zawodowego. Dzięki ich działaniom, programy szkoleniowe i kursy są lepiej dostosowane do rzeczywistych potrzeb rynku, co zwiększa szanse pracowników na znalezienie satysfakcjonującej pracy, a przedsiębiorcom ułatwia rekrutację kompetentnych kadr.
System rad ds. kompetencji w Polsce jest kluczowym elementem polityki rynku pracy, mającym na celu zwiększenie elastyczności i adekwatności kształcenia osób dorosłych, a tym samym wspieranie rozwoju gospodarczego i społecznego kraju.
Zobacz czym zajmują się Rady Sektorowe ds. Kompetencji
System rad składa się z:
- Rad sektorowych ds. kompetencji, które pełnią rolę opiniodawczo-doradczą przy Prezesie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Składają się z przedstawicieli pracodawców, pracowników, instytucji edukacyjnych, organizacji branżowych oraz innych interesariuszy danego sektora gospodarki.
Ich zadaniem jest:
- analiza potrzeb kompetencyjnych w sektorze,
- opracowywanie rekomendacji dotyczących kształcenia i szkolenia zawodowego,
- monitorowanie zmian w sektorze oraz ich wpływu na wymagane kompetencje,
- upowszechnianie informacji na temat potrzeb kwalifikacyjno-zawodowych w danym sektorze gospodarki,
- inicjowanie współpracy przedsiębiorców z uczelniami oraz podmiotami, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, w celu zintegrowania edukacji i pracodawców.
- Rady Programowej ds. kompetencji, która podobnie jak rady sektorowe pełni rolę opiniodawczo-doradczą przy Prezesie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Składa się z ekspertów i przedstawicieli kluczowych instytucji związanych z rynkiem pracy i edukacją.
Do jej zadań należy:
- koordynacja i monitorowanie realizacji zadań rad sektorowych,
- upowszechnianie wyników monitorowania potrzeb kwalifikacyjno-zawodowych występujących na rynku pracy,
- opracowywanie międzysektorowych rekomendacji dotyczących kształcenia i szkolenia zawodowego,
- współpraca z przedsiębiorcami, uczelniami i podmiotami, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, w zakresie diagnozowania potrzeb kwalifikacyjno-zawodowych występujących na rynku pracy.
Dodatkowo Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) realizuje projekt pt. „Rozwój i doskonalenie systemu sektorowych rad ds. kompetencji” (FERS.01.10-IP.09-0002/23) obejmujący działania wspierające rozwój systemu rad sektorowych oraz jego koordynację.
Do zadań PARP należy:
- ujednolicanie standardów pracy rad sektorowych,
- nadzorowanie i koordynowanie sektorowych rad przy wsparciu Rady Programowej ds. kompetencji,
- inne działania wspierające rozwój systemu rad sektorowych.
Ponadto, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości dysponuje środkami finansowymi z programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021-2027 (FERS) na dofinansowanie szkoleń lub doradztwa wynikających z rekomendacji rad.
System rad ds. kompetencji korzysta z różnych narzędzi i działań, takich jak badania rynku pracy, prognozy potrzeb kompetencyjnych, bazy danych i platformy informacyjne. Dzięki temu możliwe jest tworzenie szczegółowych i aktualnych rekomendacji.
System rad ds. kompetencji jest rozwijany przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości od 2017 r. Działanie rad odbywa się na podstawie art. 4c-e ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (Dz. U. z 2024 r. poz. 419).
System rad sektorowych w Polsce powstał jako odpowiedź na potrzebę zwiększenia zaangażowania pracodawców w procesy kształcenia kadr, zarówno obecnych, jak i przyszłych. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) wielokrotnie spotykała się z przedsiębiorcami, otrzymując od nich informację zwrotną , że absolwenci szkół nie są przygotowani do wykonywania zawodu. Jednocześnie pracodawcy mieli trudności w rekrutacji osób o poszukiwanych kompetencjach, co potwierdzały badania PARP – Bilans Kapitału Ludzkiego (BKL).
Wyniki tych badań, realizowanych przez PARP we współpracy z Uniwersytetem Jagiellońskim w roku 2021 roku, wskazywały, że firmy ciągle poszukują pracowników, a ich liczba wzrosła dwukrotnie w porównaniu do 2020 roku. Zmniejszyły się również oczekiwania pracodawców co do doświadczenia zawodowego kandydatów, co jednoznacznie pokazało, że przedsiębiorcy mają problem ze znalezieniem pracowników z odpowiednimi kompetencjami.. Problem ten nie był nowy. W badaniu BKL z 2019 roku, 71% przedsiębiorców deklarowało trudności w rekrutacji pracowników. Najczęściej dotyczyło to specjalistów i robotników, zarówno wykwalifikowanych, jak i do mniej skomplikowanych zadań. Główną przyczyną trudności było niespełnienie przez kandydatów wymagań dotyczących kompetencji, doświadczenia i posiadanych uprawnień.
Badania BKL pokazały również, że 30% pracodawców nie inwestuje w rozwój swoich pracowników, natomiast 25% spośród tych, którzy korzystają z edukacji pozaformalnej, nie jest zadowolona z jej efektów. 30% przedsiębiorców wskazało na brak oferty odpowiadającej na ich potrzeby. Problemy te najbardziej dotykają najmniejszych firm w Polsce.
Odpowiedzią na te problemy było utworzenie Rady Programowej ds. kompetencji oraz sektorowych rad ds. kompetencji, które w sposób zorganizowany umożliwiają przedsiębiorcom wpływanie na dostawców usług edukacyjnych i rozwojowych. W ramach systemu budowane jest partnerstwo przedsiębiorstw z instytucjami rynku pracy i edukacji oraz administracją publiczną, co pozwala na dostarczanie wiarygodnych danych o potrzebnych kwalifikacjach w poszczególnych sektorach i zwiększa skuteczność działań edukacyjnych, a także pośrednictwa pracy i poradnictwa zawodowego.
Rady analizują sytuację w danej branży i na tej podstawie przygotowują rekomendacje, w których wskazują jakich kwalifikacji brakuje w sektorze. PARP następnie dofinansowuje usługi szkoleniowe i doradcze wynikające z rekomendacji (na ten cel w programie Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021-2027 przeznaczono około 480 mln zł). Rady przygotowują ramy prawne dla efektywnego i praktycznego kształcenia specjalistów, zachęcając przedsiębiorców do angażowania się w kształcenie poprzez organizację praktyk i staży oraz współtworzenie podstawy programowej dla kształcenia zawodowego.
Ekspercki i szeroki skład rad pozwala na rzetelną identyfikację luk kompetencyjnych w sektorze i ich prognozowanie. Są one podstawą do podejmowania przez administrację publiczną decyzji opartych na dowodach, przy zachowaniu współpracy wszystkich uczestników systemu.
W systemie rad sektorowych funkcjonuje również Rada Programowa ds. kompetencji, powołana na podstawie art. 4d ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. W jej skład wchodzą przedstawiciele kluczowych ministerstw, partnerów społecznych i gospodarczych, nauki i edukacji oraz organizacji przedsiębiorców.
Organizację i prowadzenie rady sektorowej powierza Prezes PARP. W planach jest utworzenie co najmniej 27 rad w 27 sektorach z listy sektorów wypracowanej przy udziale partnerów i zatwierdzonej przez Radę Programową ds. kompetencji.
Wielkość alokacji na rozwój systemu rad sektorowych – 596,1 mln zł, w tym:
- Zadania Rad Sektorowych ds. Kompetencji – 105 mln zł
- Zielone rekomendacje Rad – 111 mln zł
- Kluczowe rekomendacje Rad – 364 mln zł
- Rozwój i doskonalenie systemu sektorowych rad ds. kompetencji – 16,1 mln zł.
Rada programowa
Rada Programowa ds. kompetencji pełni rolę opiniodawczo-doradczą przy Prezesie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Składa się z ekspertów i przedstawicieli kluczowych instytucji związanych z rynkiem pracy i edukacją, którzy wspierają PARP przy rozwoju systemu rad sektorowych w Polsce i identyfikacji potrzeb kwalifikacyjno-zawodowych na rynku pracy.
- Piotr Bartosiak, Ministerstwo Edukacji Narodowej, przedstawiciel ministra właściwego ds. oświaty i wychowania
- Bartosz Berendt, Izba Coachingu, przedstawiciel organizacji przedsiębiorców
- Michał Goszczyński, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, przedstawiciel ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki
- Rafał Górecki, Związek Zakładów Doskonalenia Zawodowego, przedstawiciel uczelni lub podmiotu, o których mowa w art. 2 ustawy Prawo oświatowe
- dr inż. Mieczysław Grodzki, Polska Izba Inżynierów Budownictwa, przedstawiciel samorządów zawodowych
- Mirosław Kasprzak, pełnomocnik ministra do spraw współpracy nauki z biznesem, przedstawiciel ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki
- Henryk Kiepura, Ministerstwo Edukacji Narodowej, przedstawiciel ministra właściwego ds. oświaty i wychowania
- Marta Kosior-Kazberuk, Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich, przedstawiciel uczelni lub podmiotu, o których mowa w art. 2 ustawy Prawo oświatowe
- Maciej Kunysz, Stowarzyszenie „Ekoskop”, przedstawiciel Rady Działalności Pożytku Publicznego
- Krzysztof Sadowski, Związek Rzemiosła Polskiego, przedstawiciel reprezentatywnych organizacji pracodawców
- Jan Mądry, Polskie Towarzystwo Trenerów Biznesu Trener, przedstawiciel organizacji przedsiębiorców
- dr Izabela Mroczkowska-Białasek, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, przedstawiciel ministra właściwego do spraw pracy (wz. Jędrzej Jankowki-Guzy)
- Dorota Obidniak, Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych, przedstawiciel reprezentatywnych organizacji związkowych, w okresie 1.04.2024 -31.03.2026
- Maciej Paszewski, Centrum Innowacji i Transferu Technologii SGGW, przedstawiciel ministra właściwy do spraw rozwoju regionalnego
- Natalia Pawłowska, Ministerstwo Rozwoju i Technologii, przedstawiciel ministra właściwego do spraw gospodarki
- Tomasz Poniński, Montis Capital, przedstawiciel ministra właściwy do spraw rozwoju regionalnego
- Zbigniew Sokołowski, Krajowa Izba Gospodarcza, przedstawiciel izb gospodarczych
- Ewa Strupińska-Thor, Konferencja Rektorów Zawodowych Szkół Polskich, przedstawiciel podmiotów wymienionych w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym
- Błażej Zając, Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Porozumienie Wschód Zachód”, przedstawiciel organizacji pozarządowych
Rady sektorowe
Nabór wniosków w konkursie na powierzenie organizacji i prowadzenia sektorowych rad ds. kompetencji na podstawie art. 4e ust. 6 i 7 ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (Dz. U. 2024 poz. 419) został zakończony.
Lista sektorów, w których Prezes PARP powierzył podmiotom organizację i prowadzenie sektorowych rad ds. kompetencji została określona przez Prezesa PARP, na podstawie pozytywnej opinii Rady Programowej ds. kompetencji.
PARP dokonała oceny wszystkich złożonych wniosków o powierzenie organizacji i prowadzenia sektorowych rad ds. kompetencji na podstawie zapisów ustawy, art. 4e ust. 6 i 7. Wszystkie podmioty, które ubiegały się o powierzenie – bez względu na tryb naboru – były oceniane według tych samych kryteriów wynikających z ustawy i musiały wykazać, że w okresie funkcjonowania rady sektorowej są w stanie zapewnić skuteczną jej organizację i prowadzenie.
W wyniku przeprowadzonego naboru zawartych zostało 29 umów w zakresie organizacji i prowadzenia sektorowych rad ds. kompetencji. Poniżej przedstawiamy listę podmiotów, którym Prezes PARP powierzył prowadzenie sektorowych rad:
- Ochrona i Bezpieczeństwo Mienia i Osób – Zakład Rozwoju Technicznej Ochrony Mienia TECHOM Sp. z o.o.
- Transport Drogowy i Logistyka Transportu Drogowego – Międzynarodowa Wyższa Szkoła Logistyki i Transportu we Wrocławiu
- Odzysk Materiałowy Surowców – Krajowa Izba Gospodarcza
- Komunikacja Marketingowa – Stowarzyszenie Komunikacji Marketingowej SAR
- Architektura i Urbanistyka – Izba Architektów Rzeczypospolitej Polskiej
- Usługi Beauty – Pracodawcy Beauty
- Chemia – Stowarzyszenie Zachodniopomorski Klaster Chemiczny „Zielona Chemia”
- Gaming i GameDev – Krakowski Park Technologiczny Sp. z o.o.
- Bankowość i Ubezpieczenia – Fundacja Warszawski Instytut Bankowości
- Przemysł Metalowo-Maszynowy – Centrum Promocji Innowacji i Rozwoju
- HoReCa – Izba Gospodarcza Gastronomii Polskiej
- Motoryzacja i Usługi Motoryzacyjne – Polska Izba Motoryzacji
- Przemysł Lotniczy – Podkarpackie Centrum Innowacji Sp. z. o. o.
- Life Sciences – Związek Firm Biotechnologicznych Bioforum
- Opieka nad Osobami Zależnymi i Seniorami – Uczelnia Korczaka - Akademia Nauk Stosowanych
- Automatyka i Robotyka – Łódzka Specjalna Strefa Ekonomiczna S.A.
- Opieka Zdrowotna – Polska Federacja Szpitali
- Przemysł Mody i Innowacyjnych Tekstyliów – Związek Przedsiębiorców Przemysłu Mody Lewiatan
- IT, Telekomunikacja i Cyberbezpieczeństwo – Polskie Towarzystwo Informatyczne
- Zdrowie Psychiczne – Polskie Towarzystwo Psychiatryczne
- Handel z E-commerce – Krajowa Izba Gospodarcza Centrum Promocji
- Usługi Rozwojowe – Polska Izba Firm Szkoleniowych
- Rozporządzanie Nieruchomościami – Grupa MEDIUM Sp. z o. o. Sp. k.
- Turystyka – Forum Turystyki Regionów
- Przemysł Kosmiczny – Agencja Rozwoju Przemysłu S.A.
- Rachunkowość i Podatki – Pracodawcy Rzeczypospolitej Polskiej
- Przemysł Okrętowo-Jachtowy – Polska Izba Przemysłu Jachtowego i Sportów Wodnych
- Budownictwo – Związek Zawodowy "Budowlani"
- Energetyka OZE – Green Energy PL 9 Sp. z o.o.
W konkursie nie jest udzielane wsparcie finansowe. Wnioskodawca musi zapewnić własne środki na organizację i prowadzenie sektorowej rady ds. kompetencji.
Finansowanie działań sektorowych rad ds. kompetencji: w dniu 25 października 2024 r. PARP ogłosiła nabór w konkursie na „Zadania Sektorowych Rad ds. Kompetencji”. Udział w konkursie mogą wziąć wyłącznie te podmioty, którym Prezes PARP powierzył organizację i prowadzenie sektorowych rad ds. kompetencji. W dniu 4 lipca 2025 r. została opublikowana lista rankingowa w ramach grupy wniosków grupy nr III, w wyniku której do dofinansowania zostało wybranych 7 projektów. Nabór wniosków zakończy się 31 października 2025 r. Zapoznaj się z fiszką konkursu na Zadania Sektorowych Rad ds. Kompetencji.
Konkursy
Rekomendacje
Rekomendacje rad ds. kompetencji to zalecenia opracowane przez Radę Programową ds. kompetencji lub sektorowe rady ds. kompetencji, które identyfikują potrzeby kwalifikacyjno-zawodowe w danym sektorze gospodarki.
Rekomendacje są efektem badań i analiz realizowanych przez rady ds. kompetencji. Każda rekomendacja zawiera opis umiejętności poszukiwanych w sektorze lub w kilku sektorach. Opisane w rekomendacjach efekty uczenia się odpowiadają na zapotrzebowanie zgłaszane przez przedsiębiorców i pracowników sektora.
Kto może wykorzystać informacje zawarte w rekomendacjach?
- Pracodawcy, którzy potrzebują wykwalifikowanych pracowników, aby zwiększać produktywność, innowacyjność i konkurencyjność swoich firm. Wysokiej jakości kompetencje pracowników przekładają się na lepsze wyniki finansowe i efektywność operacyjną przedsiębiorstw. Szukasz nowego pracownika? Potrzebujesz sformułować wymagania? Skorzystaj z rekomendacji. W rekomendacji nie ma kompetencji, których potrzebujesz? Być może nie jesteś sam. Skontaktuj się ze swoją radą sektorową i uzupełnijcie rekomendację.
- Pracownicy – dla pracowników posiadanie wysokiej jakości kompetencji oznacza lepsze perspektywy zawodowe, wyższe wynagrodzenie oraz większą stabilność zatrudnienia. Wyższe kompetencje umożliwiają rozwój kariery, a także adaptację do zmieniających się wymagań rynku pracy. Szukasz szkolenia? Zobacz co jest potrzebne na rynku pracy i skorzystaj z Bazy Usług Rozwojowych.
- Instytucje edukacyjne i szkoleniowe – jakość kompetencji absolwentów jest miarą skuteczności programów edukacyjnych i szkoleniowych. Instytucje te muszą dostarczać wiedzę i umiejętności zgodne z aktualnymi potrzebami rynku pracy. Tworzysz programy szkoleń lub sylabusy? Skorzystaj z rekomendacji i zwiększ atrakcyjność usługi dla przyszłych uczestników szkoleń lub studentów.
- Działy kadr/HR, działy zamówień – rekomendacje rad sektorowych bazują na dogłębnej analizie rynku pracy i identyfikacji aktualnych oraz przyszłych potrzeb kompetencyjnych. Chcesz mieć pewność, że zamawiane szkolenia są zgodne z rzeczywistymi wymaganiami rynku pracy? Sprawdź co przyczyni się do rozwoju zarówno pracowników, jak i całej organizacji.
Projekt własny parp
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości realizuje projekt Rozwój i doskonalenie systemu sektorowych rad ds. kompetencji (FERS.01.10-IP.09-0002/23). W ramach projektu PARP koordynuje działania sektorowych rad ds. kompetencji oraz wspiera rozwój systemu rad sektorowych. W zadaniu tym wspiera go Rada Programowa ds. kompetencji. Projekt realizowany jest do 31.12.2029 r. ze środków działania FERS.01.10 Monitorowanie i identyfikacja potrzeb kompetencyjnych na rynku pracy. Realizacja projektu umożliwi wypracowanie rekomendacji, dobrych praktyk i standardów prowadzenia rad sektorowych, jak również funkcjonowania całego systemu sektorowych rad ds. kompetencji.
Celem projektu jest wspieranie rozwoju i koordynacja systemu rad sektorowych. W projekcie przewidziano działania w trzech obszarach polegających na:
- Wypracowaniu spójnej i trwałej koncepcji funkcjonowania systemu rad sektorowych.
- Koordynacji systemu rad sektorowych.
- Upowszechnianiu systemu rad i dobrych praktyk budowania współpracy na linii biznes-edukacja-administracja publiczna oraz w zakresie podnoszenia kompetencji.
Pierwszy obszar obejmie swoim zakresem prace nad aktualizacją zasad działania rad sektorowych i dostosowaniem ich do zmienionych oczekiwań interesariuszy systemu. Drugi obszar obejmie swoim zakresem prace związane z koordynacją systemu rad sektorowych. W trzecim obszarze działania będą skoncentrowane przede wszystkim na informowaniu interesariuszy systemu o tym, jakie wydarzenia miały lub będą mieć miejsce w ramach systemu rad sektorowych, a także na zachęcaniu do zawiązywania współpracy pomiędzy biznesem, edukacją a administracją publiczną.
Projekt przyczyni się do:
- identyfikacji i monitorowania potrzeb kwalifikacyjno-zawodowych,
- zmniejszenia częstości występowania zjawiska braku spójności podejmowanych działań w systemie edukacji z potrzebami przedsiębiorców,
- zwiększenia jakości dostarczanych produktów przez rady sektorowe,
- szerszego wykorzystania efektów prac rad sektorowych,
- zwiększenia wiedzy o potrzebach kwalifikacyjno-zawodowych.
Grupą docelową działań są przede wszystkim podmioty prowadzące rady sektorowe, a także przedsiębiorcy i ich pracownicy, instytucje edukacyjne, administracja publiczna, w tym samorządowa, partnerzy społeczni i gospodarczy.
Dane projektu:
Numer i nazwa Priorytetu: FERS.01 Umiejętności
Numer i nazwa działania: FERS.01.10 Monitorowanie i identyfikacja potrzeb kompetencyjnych na rynku pracy
Program: Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021-2027
Wartość projektu: 16 094 269,08 zł, w tym:
- wartość unijnego dofinansowania: 13 280 990,84 zł
- ze środków współfinansowania krajowego: 2 813 278,24 zł
Zgłoszenie niezgodności dot. Konwencji o prawach osób z niepełnosprawnością
Informujemy o możliwości zgłaszania podejrzenia o niezgodności projektu lub działań PARP z Konwencją o prawach osób z niepełnosprawnością sporządzoną w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 1169, z późn. zm.), zwanej dalej „KPON”. Sygnały, zgłoszenia lub skargi dotyczące wystąpienia niezgodności projektów FERS z postanowieniami KPON można przekazywać za pomocą:
- poczty tradycyjnej, w formie listownej na adres ministerstwa: Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, ul. Wspólna 2/4, 00-926 Warszawa lub Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, ul. Pańska 81/83, 00-834 Warszawa,
- skrzynki nadawczej e-puap Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej (adres skrytki: /MIR/SkrytkaESP) lub Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (adresy skrytek: /PARP/SkrytkaESP oraz /PARP/kancelariaPARP).
