Infrastruktura drogowa - nabór niekonkurencyjny

Zgodnie z definicją kryterium, ocenie podlega czy  – na moment złożenie wniosku o dofinansowanie -  zakres projektu jest ujęty w Regionalnym Planie Transportowym (RPT).

RPT jest dokumentem, który ma wskazywać kluczowe inwestycje w obszarze transportu, które będą mogły ubiegać się o dofinansowanie z funduszy UE na lata 2021-2027, oraz –wskazując potencjalne źródło finansowania danej inwestycji – stanowi linię demarkacyjną pomiędzy poziomem krajowym i regionalnym wdrażania funduszy UE. Zatem zakres projektu musi obejmować całość bądź etap, projektu wskazanego w RPT do sfinansowania z FEPW.

Kwalifikowalność podatku od towarów i usług (VAT) regulują „Wytyczne dotyczące kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027” – w szczególności podrozdział 3.5 „Podatek od towarów i usług (VAT)”. Regulamin konkursu nie przewiduje dodatkowych ograniczeń ponad te wynikające z treści wskazanych wytycznych.

Podatek VAT, co do zasady,  może być kwalifikowalny w działaniu 4.1. FEPW.

1. W przypadku gdy na terenie wnioskodawcy (tu: Województwa) znajduje się powiat/gmina, który/a przyjął/ła dyskryminujący akt prawny, ale sam wnioskodawca (Województwo) takiego aktu nie przyjął, wówczas może on zostać beneficjentem FEPW. Powyższe informacje zostaną zawarte w instrukcji do wniosku o dofinansowanie.
2. W przypadku gdy na terenie wnioskodawcy (tu: Województwa) znajduje się powiat/gmina, który/a przyjął/ła dyskryminujący akt prawny, ale sam wnioskodawca (Województwo) takiego aktu nie przyjął, wówczas może on zostać beneficjentem FEPW. Powyższe informacje zostaną zawarte w instrukcji do wniosku o dofinansowanie.
3. Oświadczenia nie muszą być spełnione łącznie, ponieważ dotyczą różnych rodzajów Wnioskodawców. Pierwsze oświadczenie składają jednostki samorządu terytorialnego, a drugie podmioty kontrolowane lub zależne od jednostek samorządu terytorialnego. W przypadku Działania 04.01 Infrastruktura drogowa Beneficjentami projektów są województwa PW+, które składają tylko oświadczenie (a).
4. Informacje zawarte we wniosku o dofinansowanie będą stanowiły podstawę do oceny przedmiotowego kryterium. W związku z tym nie należy dołączać dodatkowych dokumentów.

Deklaracje wnioskodawcy zostaną zweryfikowane z listą JST dostępną na stronie Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO). Jeśli JST uważa, ze jej status na liście RPO jest nieaktualny, wówczas przedkłada kopię aktu uchylającego lub w przypadku zmiany dyskryminującego aktu prawa stosowną opinię BRPO.

Powyższe informacje zostaną zawarte w instrukcji do wniosku o dofinansowanie.

W Szczegółowym Opisie Priorytetów programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027 w przypadku Priorytetu FEPW.04 Spójna sieć transportowa oprócz wskaźników produktu zostały wskazane 3 wskaźniki rezultatu:

WLWK-PLRR046 - Objętość paliwa wykorzystanego we wspartej infrastrukturze paliw alternatywnych;

WLWK-RCR056 - Oszczędność czasu dzięki udoskonalonej infrastrukturze drogowej;

WLWK-RCR055 - Roczna liczba użytkowników nowo wybudowanych, przebudowanych, rozbudowanych lub zmodernizowanych dróg.

We wniosku o dofinansowanie należy wykazać wszystkie wskaźniki, przy czym wartość wskaźnika WLWK-PLRR046 - Objętość paliwa wykorzystanego we wspartej infrastrukturze paliw alternatywnych może wynosić „0”, jeżeli tego typu zadanie nie będzie realizowane w ramach projektu.

Niebieska Księga dla inwestycji drogowych w okresie programowania 2021-2027 została opublikowana i jest dostępna pod adresem:

https://www.cupt.gov.pl/strefa-beneficjenta/wdrazanie-projektow/analiza-kosztow-i-korzysci/metodyka-analizy-kosztow-i-korzysci/niebieskie-ksiegi-2021-2027/

W obecnej perspektywie na lata 2021 – 2027, z uwagi na obowiązek przygotowania Regionalnych Planów Transportowych (RPT), metoda prognozowania ruchu zastosowana do opracowania Studium wykonalności powinna być tożsama z metodą zastosowaną przy opracowaniu RPT.

W nowej perspektywie finansowej Unii Europejskiej na lata 2021 – 2027 pojęcie „duży projekt” nie zostało zdefiniowane.

Koszty wynikające z zawartej umowy z wykonawcą (w tym podlegające ewentualnej waloryzacji), będą oceniane pod kątem kwalifikowalności zgodnie z Wytycznymi dotyczącymi kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027. Dlatego też, na etapie  realizacji projektu będą mogły zostać uznane za wydatki kwalifikowane oraz rozliczone z dofinansowania w ramach przyznanej w ramach naboru kwoty dofinansowania.

Na etapie składania wniosku o dofinansowanie nie ma możliwości określenia kwoty jaka ostatecznie będzie wynikała z ewentualnego zastosowania mechanizmu waloryzacji w realizowanych w przyszłości kontraktach. Dlatego nie można/nie należy uwzględniać ich we wniosku o dofinansowanie w budżecie projektu.

Koszty wynikające z wykonania w ramach projektu kanałów technologicznych oraz podatku VAT od tych nakładów mieszczą się w katalogu wydatków kwalifikowalnych stanowiącym zał. 2 do RWP. Śladem poprzednich perspektyw finansowych, po podpisaniu umowy o dofinansowanie, konieczne będzie przedstawienie dodatkowej interpretacji administracji skarbowej w tym zakresie.

Zasady kwalifikowalności podatku VAT zostały opisane w podrozdziale 3.5 Podatek od towarów i usług (VAT) Wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027. Oświadczenie dot. VAT stanowi również załącznik przy podpisywaniu Umowy o dofinansowanie (przy projektach o całkowitej wartości (włączając VAT) równej lub większej niż 5 mln EUR).

Na stronach CUPT została zamieszczona informacja o udostępnianiu modeli prognostycznych ruchu do 2060 r. (https://www.cupt.gov.pl/centrum-unijnych-projektow-transportowych/zintegrowany-model-ruchu/dowiedz-sie-wiecej/), dlatego też istnieje możliwość przeprowadzenia analizy projektu do 2048 r.

W Niebieskiej księdze wskazano, że zastosowanie metody uproszczonej jest możliwe jedynie w uzasadnionych merytorycznie przypadkach. Z związku z tym, że do przygotowania Regionalnego Planu Transportowego wykorzystano prognozy ruchu Zintegrowanego Modelu Transportowego CUPT, na potrzeby wniosku o dofinansowanie należy zastosować tę samą metodę.

Należy przyjąć prognozy ruchu z Regionalnego Planu Transportowego i można zastosować interpolację na pozostałe okresy analizy.

Do wyliczenia procentu długości drogi bierzemy pod uwagę tylko nowo wybudowane odcinki dróg, na których nie ma obecnie takiej infrastruktury czyli wyliczenie przedstawione w pkt a) jest poprawne.

Uwaga!! Należy pamiętać, że na potrzeby kryterium 25 drogi dla rowerów/drogi dla pieszych i rowerów muszą mieć nawierzchnię asfaltową (dotyczy to i budowanych i istniejących dróg dla rowerów/ dróg dla pieszych i rowerów). Jeżeli zatem istniejąca przed inwestycją droga dla rowerów o długości 1 km ma nawierzchnię np. z kostki betonowej, to w takim wypadku zaplanowany do budowy odcinek (1,2 km) należy odnosić do 3 km i wówczas poprawne jest wyliczenie w wariancie b).

Kryterium odnosi się tylko i wyłącznie do terenu zabudowanego. Budowa obwodnic może otrzymać dodatkowe punkty w kryterium nr 28 „wyprowadzenie ruchu drogowego poza teren zabudowany”.

Jeżeli faktycznie w wyniku przeprowadzonego audytu będzie można wskazać rozwiązania dotyczące wyłącznie zmotoryzowanych uczestników, i niemające znaczenia dla ochrony niezmotoryzowanych uczestników ruchu, to fakt ich zastosowania w projekcie budowlanym nie będzie miał znaczenia dla oceny tego kryterium.

Kryterium dotyczy bezpośredniego połączenia budowanego/ przebudowywanego odcinka drogi, z siecią TENT, albo przejściami granicznymi, albo innymi gałęziami zrównoważonego transportu (np. terminalami intermodalnymi, węzłami kolejowymi). Nie dotyczy dostosowania drogi do transportu zbiorowego.

Podpisanie umowy jest równoznaczne z potwierdzeniem, że Beneficjent posiada środki niezbędne do zrealizowania projektu (vide § 9 wzoru umowy o dofinansowanie projektu). Podpisanie umowy może wymagać kontrasygnaty Skarbnika/osoby odpowiedzialnej za finanse jednostki, jeżeli wewnętrzne uregulowania Wnioskodawcy na to wskazują. Dodatkowe oświadczenia nie są wymagane, ponieważ we wniosku o dofinansowanie w części „Oświadczenia”, w pkt 6 Wnioskodawca oświadcza, że posiada wystarczające środki finansowe gwarantujące płynną i terminową realizację projektu przedstawionego we wniosku. Oświadczenie to składane jest pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.

W definicji kryterium wskazano, że decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej/pozwolenie na budowę musi być prawomocna. Nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności nie wpływa na prawomocność decyzji.
Kryterium 24 „Przygotowanie projektu do realizacji” należy do kryteriów premiujących, których niespełnienie nie powoduje odrzucenia projektu. 

Ad. 1 Ostateczną/ostateczne decyzję/decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach należy dołączyć do wniosku o dofinansowanie (vide: Wzór wniosku o dofinansowanie projektu wraz z Instrukcją wypełniania wniosku o dofinansowanie projektu – część Załączniki). Jednocześnie informuję, iż w Regulaminie wyboru projektów w § 6 Ocena projektów nie przewidziano podziału na ocenę formalną czy merytoryczną.

Ad. 2 Tak, wszystkie decyzje muszą być ostateczne.

Ad. 3 Na etapie składania dokumentacji do naboru, wszystkie decyzje muszą być ostateczne.

Ad. 4 Złożenie decyzji nieostatecznej spowoduje przyznanie w przedmiotowym kryterium 0 pkt i odrzucenie wniosku z uwagi na niespełnienie kryterium. 

We wniosku o dofinansowanie z listy rozwijanej należy wybrać kategorie kosztu, do których zaliczamy:

• Nieruchomości;
• Roboty budowalne;
• Informacja i promocja;
• Usługi zewnętrzne, z wyjątkiem usług szkoleniowych;
• Nadzór/zarządzanie inwestycją;
• Opłaty administracyjne i pozostałe;
• Inna kategoria wydatku.

Nie ma obowiązku rozbijania kategorii kosztu na podkategorie, zatem roboty budowlane mogą zostać ujęte w jednej kategorii kosztu. Tirety wskazane w Instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie projektu (pkt. 1-6 w treści pytania) stanowią uzupełnienie informacji i można je wykorzystać jako wkład do opisu w polu „nazwa kosztu”, tj. pozycji, która pojawia się w systemie informatycznym przy wypełnianiu tabeli „opis wydatku” w ramach harmonogramu rzeczowo–finansowego. 

Zgodnie z Regulaminem wyboru projektów oraz załącznikiem nr 4 – Instrukcja wypełniania wniosku o dofinansowanie projektu, załączniki do wniosku o dofinansowanie są składane za pośrednictwem LSI, wyłącznie w wersji elektronicznej. W związku z tym, należy załączyć skan oryginału dokumentu. Nie ma potrzeby potwierdzania ww. dokumentów „za zgodność z oryginałem”. 

Jak wskazali Państwo w pytaniu - w ramach kryterium 27 ocenie podlega czy przebudowywany odcinek łączy się bezpośrednio z siecią TEN-T, albo przejściami granicznymi, albo innymi gałęziami zrównoważonego transportu (np. terminalami intermodalnymi, węzłami kolejowymi). Jak widać katalog przykładów odnoszących się do innych gałęzi zrównoważonego transportu jest katalogiem otwartym. W tym zapisie nie chodzi wyłącznie o połączenie z obiektami infrastrukturalnymi (węzeł przesiadkowy, dworzec kolejowy itp.) ale również o to, by przebudowana droga bezpośrednio stanowiła element systemu zrównoważonego transportu. W Państwa przypadku decydujące znaczenie ma oferta przewozowa z jednym wspólnym biletem kolejowo-autobusowym. Jeżeli na przebudowywanym odcinku drogi znajdą się przystanki, węzły przesiadkowe czy inne elementy, które umożliwią pasażerom regularne korzystanie z wskazanego w pytaniu biletu kolejowo-autobusowego wówczas wydaje się, że kryterium będzie spełnione.

Nie, zgodnie z zasadami opisanymi w kryterium, do oceny będą brane pod uwagę wyłącznie odcinki o nawierzchniach asfaltowych, zatem będzie to 50 % długości drogi i Beneficjent uzyska 3 pkt.

W tym celu wykorzystaj techniczne kryteria kwalifikacji ujęte w Rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) 2021/2139 z dnia 4 czerwca 2021 r. (pkt. 6.15 Infrastruktura wspomagająca niskoemisyjny transport drogowy i transport publiczny na str. 120 i na str. 304).

Przed przystąpieniem do opracowania OPZ warto zapoznać się z opracowanym przez Komisję Europejską Unijnymi kryteriami zielonych zamówień publicznych w sektorze transportu drogowego, link: https://commission.europa.eu/eu-regional-and-urban-development/topics/cities-and-urban-development/priority-themes-eu-cities/innovative-and-responsible-public-procurement-cities_pl. Dokument jest tak skonstruowany, że użyte tam specyfikacje techniczne odnoszą się do cyklu życia projektu w różnych jego postaciach (tj. dla usług, dla zakupów). Ponadto ma on gotowe propozycje zapisów do ujęcia w OPZ. Wykorzystanie zapisów z ww. dokumentu w OPZ pozwoli spełnić obowiązek uwzględnienia kryteriów zielonych zamówień. 

Dobrze jest pamiętać też, że nie tylko sektor transportu drogowego posiada opracowane zielone kryteria zamówień. Do innych, najczęściej zamawianych w UE usług, towarów i robót KE opracowała także zestawy kryteriów zielonych zamówień. Beneficjent powinien dokonać indywidualnej analizy i wyboru kryteriów zielonych zamówień publicznych, wynikające ze specyfiki zadań.

Nie – wzór listy kontrolnej i lista kontrolna to nie jest to samo. Nie chodzi o załączenie do wniosku o dofinansowanie wzoru listy. Korzystając ze Wzoru listy kontrolnej dotyczącej zasady „nie czyń poważnych szkód” należy, zgodnie z wymogami konkursu, przygotować Listę kontrolną dotyczącą zasady „nie czyń poważnych szkód” właściwą dla danego projektu i załączyć do składanego wniosku o dofinansowanie. We wzorze listy kontrolnej punkty dot. priorytetu „Spójna sieć transportowa” zostały wskazane od str. 61 do str. 90.

Aby otrzymać dofinansowanie, każdy projekt musi spełnić kryteria wyboru projektów określone dla działania 4.1 FEPW 2021-2027. Pełniona funkcja lub status danej drogi nie ma wpływu na ocenę projektu.