COVID-19: częściowe złagodzenie ograniczeń w funkcjonowaniu placówek handlowych i usługowych

Table of contents

14 marca ogłoszono w Polsce stan zagrożenia epidemicznego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2O, a 20 marca stan epidemii – szczególny stan prawny wprowadzony na podstawie ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, w celu podjęcia określonych w tej ustawie działań dla zminimalizowania skutków epidemii. Oznacza to wprowadzenie na terenie kraju licznych ograniczeń czy nakazów dotykających różnych sfer życia, w tym działalności gospodarczej.  19 kwietnia 2020 r.  weszło w życie kolejne już rozporządzenie kompleksowo regulujące obostrzenia zastosowane w celu zwalczania epidemii COVID-19 – rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 kwietnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. 2020, poz. 697), które zastąpiło dotychczas obowiązujące rozporządzenie z 10 kwietnia (Dz.U. 2020, poz. 658).

Przepisy nowego rozporządzenia wprowadzają w życie pierwszy z czterech zapowiedzianych przez Rząd etapów procesu znoszenia ograniczeń, który nie dotyczy jednak - z niewielkimi wyjątkami – obostrzeń dotykających przedsiębiorców. Pierwszy etap objął bowiem, co do zasady, wyłącznie sferę życia społecznego: otwarcie lasów i parków, możliwość przemieszczania się w celu rekreacji i uprawiania sportu czy samodzielnego poruszania się osób powyżej 13 roku życia – pod warunkiem zachowania 2 metrowego dystansu społecznego oraz zasłaniania twarzy. Nadal obowiązują zatem, aż do odwołania, wszystkie ustanowione dotychczas ograniczenia działalności gospodarczej, w tym przede wszystkim zakazy prowadzenia działalności określonego rodzaju. Poniżej podsumowujemy najważniejsze regulacje dotyczące ograniczeń działalności gospodarczej, w aktualnie obowiązującym kształcie: 

Placówki handlowe i usługowe

Od 20 kwietnia obowiązują zmienione zasady funkcjonowania placówek handlowych i usługowych, umożliwiające obsługę większej liczby klientów w tym samym czasie:

  • w obiektach o powierzchni do 100 m2 – maksymalnie 4 osoby na jedno stanowisko kasowe;
  • w obiektach o powierzchni powyżej 100 m2 – maksymalnie 1 osoba na 15 m2 powierzchni;
  • na stacjach benzynowych – maksymalnie 4 osoby na jedno stanowisko kasowe;
  • na straganach i targowiskach – maksymalnie 4 osoby na jeden punkt sprzedaży.

Tak jak dotychczas w godzinach od 10.00 do 12.00 sklepy i punkty usługowe mogą przyjmować i obsługiwać jedynie osoby powyżej 65 roku życia. Ograniczenie to nie dotyczy:

  • stacji benzynowych;
  • targowisk;
  • aptek i punktów aptecznych, gdy wydanie leku, wyrobu medycznego lub środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego jest konieczne ze względu na nagłe zagrożenie życia lub zdrowia;
  • placówek, których przeważająca działalność polega na handlu hurtowym.

Obowiązkowe jest noszenie przez klientów rękawiczek jednorazowych. Obiekty handlowe i usługowe zobowiązane są do zapewnienia rękawiczek jednorazowych lub środków do dezynfekcji rąk. Od 20 kwietnia zmianie uległy jednak zasady dokonywania dezynfekcji stanowisk obsługi lub stanowisk kasowych – w miejsce wymogu przeprowadzania dezynfekcji po każdym kliencie wprowadzono zasadę dezynfekcji co najmniej raz na godzinę.

Przepisy dotyczące ograniczenia działalności w centrach handlowych, tj. obiektach o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2, obowiązują w dotychczasowym kształcie. Mogą na ich terenie funkcjonować wyłącznie placówki handlowe, których przeważająca działalność polega na sprzedaży:

  • żywności w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia,
  • produktów kosmetycznych w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy z dnia 4 października 2018 r. o produktach kosmetycznych, innych niż przeznaczone do perfumowania lub upiększania,
  • artykułów toaletowych,
  • środków czystości,
  • produktów leczniczych w rozumieniu art. 2 pkt 32 ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne, w tym w aptekach lub punktach aptecznych,
  • wyrobów medycznych w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych,
  • środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego w rozumieniu art. 3 ust. 3 pkt 43 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia,
  • gazet,
  • artykułów budowlanych lub remontowych,
  • artykułów dla zwierząt domowych,
  • paliw.

W centrach handlowych dopuszczalne jest ponadto świadczenie usług medycznych, bankowych, ubezpieczeniowych, pocztowych, pralniczych oraz gastronomicznych, polegających na przygotowywaniu i dostarczaniu żywności, a także prowadzenie punktów odbioru przesyłek. Nadal obowiązuje jednak zakaz wszelkiej działalności handlowej i usługowej na znajdujących się w centrach tzw. wyspach handlowych. Utrzymano także zakaz handlu w soboty i niedziele w wielkopowierzchniowych, tj. o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2, sklepach budowlano-remontowych.

Zakaz prowadzenia działalności gospodarczej 

Niezmieniony pozostaje katalog branż, w których obowiązuje zakaz prowadzenia działalności. Obejmuje on, aż do odwołania:

  • gastronomię (z wyjątkiem sprzedaży posiłków na wynos albo ich dostarczania);
  • branżę eventową i wystawienniczą (organizacja targów, wystaw, kongresów, konferencji);
  • zbiorowe formy kultury i rozrywki (działalność teatrów, kin, organizacja koncertów, widowisk);
  • działalność bibliotek, archiwów, muzeów;
  • działalność sportową, rozrywkową i rekreacyjną (działalność basenów, siłowni, klubów fitness);
  • prowadzenie kasyn (z wyjątkiem internetowych);
  • usługi fryzjerskie i kosmetyczne;
  • działalność salonów tatuażu i piercingu;
  • usługi związane z poprawą kondycji fizycznej (usługi łaźni tureckich, saun i łaźni parowych, solariów, salonów odchudzających, salonów masażu itp.);
  • usługi hotelarskie, z wyjątkiem świadczenia usług zakwaterowania dla:
    • osób w kwarantannie lub izolacji;
    • personelu medycznego;
    • osób, które korzystają z noclegu w związku z wykonywaniem przez nie czynności zawodowych lub zadań służbowych, prowadzenia działalności gospodarczej lub działalności rolniczej;
    • pacjentów i ich opiekunów, jeżeli konieczność zapewnienia zakwaterowania wynika z warunków określonych dla danego świadczenia opieki zdrowotnej.

Obowiązki zakładów pracy 

Nadal pozostają w mocy obowiązki dotyczące zapewnienia osobom zatrudnionym środków bezpieczeństwa w postaci:

  • rękawiczek jednorazowych lub środków do dezynfekcji rąk;
  • zachowania odległości pomiędzy stanowiskami pracy wynoszącej co najmniej 1,5 metra – chyba że jest to niemożliwe ze względu na charakter działalności wykonywanej w danym zakładzie pracy, a zakład zapewnia środki ochrony osobistej związane ze zwalczaniem epidemii COVID-19.

Transport drogowy osób

W dotychczasowym kształcie obowiązują ograniczenia dotyczące publicznego transportu zbiorowego oraz przewoźników prywatnych. Samochody przeznaczone do przewozu więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą mogą przewozić w jednym czasie maksymalnie tylu pasażerów, ile wynosi połowa miejsc siedzących w danym pojeździe.

Ograniczenia w obrocie wyrobami medycznymi

Nadal obowiązuje zakaz wywozu (zbywania) poza Polskę:

  • respiratorów,
  • kardiomonitorów, chyba że wojewoda właściwy ze względu na siedzibę wytwórcy, importera lub dystrybutora wyrazi, na wniosek wytwórcy importera lub dystrybutora, po zasięgnięciu opinii konsultanta krajowego w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii, zgodę na ten wywóz lub zbycie.

Z dniem 20 kwietnia ograniczony został jednak katalog produktów, w odniesieniu do których istnieje obowiązek informowania właściwego wojewody, z 36-godzinnym wyprzedzeniem, o zamiarze ich wywozu lub zbycia za granicę. Z dotychczasowej listy usunięte zostały gogle ochronne, maseczki chirurgiczne oraz produkty biobójcze i lecznicze przeznaczone do dezynfekcji. Aktualnie obowiązkiem informacyjnym objęte są zatem jedynie:

  • kombinezony typu TYVEK,
  • maski typu FFP2/FFP3,
  • ochraniacze na obuwie (buty),
  • rękawiczki lateksowe,
  • rękawiczki nitrylowe.

Nakaz udostępnienia nieruchomości, lokali i terenów przewidzianych planami przeciwepidemicznymi

Wciąż obowiązuje regulacja nakazująca udostępnianie, w celu zwalczania epidemii, nieruchomości, lokali i terenów wskazanych w wojewódzkich planach działania na wypadek wystąpienia epidemii, o których mowa w art. 44 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, czyli wskazanych w tych planach zakładów leczniczych i innych obiektów użyteczności publicznej, które mogą zostać przeznaczone do leczenia, izolowania lub poddawania kwarantannie.

Zgodnie z deklaracjami Rządu, powyższe ograniczenia dla działalności gospodarczej będą znoszone stopniowo, jednak daty wejścia w życie kolejnych etapów powrotu do „nowej normalności” nie są jeszcze znane – mają być one ustalane na bieżąco, przede wszystkim w zależności od przyrostu liczby zachorowań oraz wydajności służby zdrowia. W drugim etapie zakłada się otwarcie sklepów budowlanych w weekendy oraz otwarcie hoteli i innych miejsc noclegowych z ograniczeniami, a także niektórych instytucji kultury, tj. bibliotek, muzeów i galerii sztuk. Trzeci etap ma objąć otwarcie zakładów fryzjerskich, kosmetycznych, sklepów w galeriach handlowych – z istotnymi ograniczeniami, a także uruchomienie stacjonarnej gastronomii, również z ograniczeniami. Dopiero w czwartym etapie nastąpić ma otwarcie salonów masażu, solariów, siłowni, klubów fitness, a także teatrów i kin – w tym przypadku, „w nowym reżimie sanitarnym”.

 

Departament Wsparcia Przedsiębiorczości PARP, Enterprise Europe Network 

Share this article

Pomoc